پیامدهای فرهنگی وسایل ارتباطی وفناوری های جدید

نوشته حمیدرحیمی (چاپ درهفته نامه شهرضا زمستان93)

    رشدوسایل ارتباطی تاثیرات عمیق اجتماعی،اقتصادی،سیاسی وفرهنگی درسطح جامعه داشته است.این تاثیرات جنبه های مثبت ومنفی ازخودبه جای می گذارندکه دراین مجال به صورت مختصربه برخی ازپیامدهای فرهنگی آن می پردازیم زیراخانواده ها هنوزنسبت به چگونگی ومیزان استفاده ازاین وسایل تردیددارندودربعدارزش ها بیشترنگران هستند.یکی ازاثرات گسترش وسایل ارتباطی کاهش ارتباطات کلامی وکاهش سطح زبان وادبیات کودکان ونوجوانان است.استفاده ازرسانه های مکتوب به رشدمهارت خواندن ونوشتن دانش آموزان کمک می کندولی رسانه های ارتباطی جدیدباتکیه برجلوه های بصری وسمعی جذابیت های اعتیادگونه ای به وجودآورده اندکه بسیاری ازدانش آموزان رادرمدیریت های برنامه های تحصیلی خوددچارتزلزل وفرصت سوزی کرده است.کودکی که ساعت ها وقت خودراصرف بازی های رایانه ای وجلوه های صوری تبلت می کندفرصت مناسب وکافی جهت ارتباط های کلامی نداردوکم کم ادبیات منقطع وگسسته ای، شیوه ی تعامل اومی گردد.دومین اثرفرهنگی که ارتباطات رسانه ای درجامعه ازخودبه جای می گذاردگسترش روحیه نقادی وتحلیلی درجامعه است که برخلاف اثرقبلی، یک سویه ومنفی نیست ومی توان ازطریق نقدهمراه با پیشنهاد درجهت تغییرات جامعه گام هایی برداشت ولی همین پیامد مثبت ممکن است به راحتی به پیامدی منفی تبدیل شود.گسترش شایعه سازی وهراس افکنی یکی ازجلوه های منفی آن محسوب می شود.گاهی افرادی باتمسک به رسانه ها به ترورشخصیت دست می زنندویاباسوءاستفاده ازروحیه ی نقادی رسانه ها بابرداشت های شخصی به جای تنویربه تحمیق افکارعمومی می پردازندوحتی خودرابه جای مدعی العموم گذاشته وبه هوچی گری وفریب کاری متوسل می شوند.متاسفانه مصادیق بسیاری ازاین پدیده درسطح جامعه ورسانه ها دیده می شود.مصداق کوچکی ازآن درستون پیامک هفته ی قبل نشریه ی خودمان مشاهده شدکه خواننده ای ادعا کرده بودکه مطالب تنظیمی بنده وهمکارمان رونوشت وکپی برداری است که ازارزش هفته نامه می کاهد.یعنی به همین راحتی انتقادی یک سویه وکذب که جزنیش زدن هدف دیگری رادنبال نمی کند.چه بسیارتخطئه شخصیت وفرهنگ که ازطریق رسانه علیه رسانه انجام می شود.وجودپیامک وشبکه های اجتماعی مجازی وسیله ای مفیداست که اشخاص بدون اینکه شناسایی شوندباسهولت به طرح دیدگاه می پردازندولی همین چهره خاکستری ماندن، موجب مسموم سازی فضای تعامل می شود.فناوری های ارتباطی جدیدپیامدهای فرهنگی دیگری همچون ادغام فرهنگ ها وتهاجم فرهنگی،حسی شدن فرهنگ،رشدازخودبیگانگی تاریخی وفطری وتشدید فردگرایی  دارندکه درآینده به آنهاخواهیم پرداخت.